Nieuws / Winter 2015
Een monument van kritische journalistiek
Belabberde erflaters
Erflaters van onze beschaving van Jan en Annie Romein, een bekende titel in het populair historische genre, even vóór de oorlog geschreven als aanvulling op het eerder verschenen De lage landen bij de zee. De Nederlandse geschiedenis aan de hand levensportretten van dragers van onze beschaving waarop wij kunnen voortbouwen als Geert Groote, Erasmus, Van Oldenbarneveldt, Hugo de Groot, Derk van de Capellen, Thorbecke, Domela Nieuwenhuis, Berlage, Gorter. Wie zouden de erflaters uit onze eigen generatie zijn, vraag ik me de laatste tijd steeds vaker af. Hebben ‘wij’ van de naoorlogse generatie zelf wel mensen die een plaats verdienen in het eerbiedwaardige rijtje van Jan en Annie? Of vormen wij eigenlijk niet meer dan een club uiterst belabberde erflaters? Met die steeds in het achterhoofd rondspokende vraag kreeg ik begin januari een artikel onder ogen van publicist en socioloog Herman Vuijsje: We zadelen ons nageslacht op met een generatievloek. [NRC, 3/1 Opinie & debat] Aan onze kinderen en kindskinderen laten we de schillen dozen van ons potverteren. Het aardgas is over en op en de broeikasgassen blijven nog generaties lang hangen. Onze kindskinderen zullen ons vervloeken als verwende goden die de toekomst van de mensheid achteloos hebben genegeerd.
Verantwoordelijkheidsbesef jegens de kindskinderen vereist een bereidheid op de langere termijn te denken én tegelijk daar in het hier en nu de nodige consequenties uit te willen trekken. Ik zelf houd mij vooral bezig met de geschiedenis en de toekomst van het landschap en de ruimtelijke ordening. Wat op dit vlak vooral opvalt dat men met de mond wel de zorg voor de lange termijn belijdt maar meestal alleen dan als het geen ‘pijn’ doet. ‘Geenspijt-opties’ vormen in dit verband favoriete vluchtroutes. De te vermijden pijn betreft meestal de economie, en dan vooral de economie van vandaag en gisteren – de economie van de tegenwoordig o zo populaire ‘topsectoren’. En laten die topsectoren en de daarmee verbonden gevestigde economische lobbies nu juist vaak de hardnekkigste barrières vormen op weg naar de duurzame economie van de toekomst.
Onze Lage Landen bij de zee verdienen een echt onafhankelijke visie op de ruimtelijke ontwikkeling op de lange termijn. Laten we in het voetspoor van Vuijsje eens proberen in meerdere generaties te gaan denken en daarnaar te gaan handelen, in eeuwen, om te beginnen bij onze eigen 21e eeuw. De NederAnders-Atlasi.o. [zie onder] wil daarvoor een even nuttig als inspirerend instrument zijn.
==nieuw op de site ===========================================================
>onder de knop Dubbelkrimp:
- PU NederAnders-Atlas -de ruimtelijke ordening van de 21e eeuw (Den Haag 2015)