Geschiedenis van de toekomst – Mentaal landschap, politieke economie van de ruimte
De term ‘culturele planologie’ wordt gemakkelijk in de mond genomen. Maar planologie mag pas ‘cultureel’ heten als niet het bange behoud maar de levende geschiedenis als bron van nieuwe vormen en gedachten voorop staat. Dat is niet alleen de geschiedenis zoals die tot ons komt in diverse landschappelijke en architectonische verschijningsvormen, maar vooral ook het achterliggende mentale landschap met al zijn verhalen, associaties en connotaties. Het doorleefde en levende landschap, het territoire vécu. Dit mentale erfgoed herbergt een futuristische dimensie die het waard is (her)ontdekt te worden. Dat is het landschap van de toekomstverwachtingen, dat is de geschiedenissen van hun verdere lotgevallen: waar en waarom toekomstideeën niet of maar deels zijn uitgekomen, of en hoe met in staat was gaandeweg de plannen bij te stellen, of en hoe sommige niet vervulde denkbeelden heden ten dage onder gewijzigde omstandigheden relevant zouden kunnen zijn.
De politieke economie van de ruimte speelt zijn eigenwijze rol tegenover bureaucratie en markt. In mijn onderzoeken en publicaties verken ik het gebied tussen overheidsdirigisme en het snelle geld. Solidariteit met levensmoed zijn het parool, meer ruimte voor eigen burgerinitiatief aan de onderkant van de samenleving is de inzet.
En dan zijn er de politiek en de economie zoals deze zich in de ruimte afspelen. Gekarteerd in atlassen naar streek en thema en in studies die de spreiding van culturele, sociaal-economische en politieke stromingen en processen in beeld brengen en analyseren.
In onderstaande projectenlijst is de code PU toegevoegd als een project (tevens) tot een publicatie heeft geleid. Op rood gemarkeerde titels kan doorgeklikt worden naar digitale bestanden in deze site of via links naar andere sites.
- PU Wat leert ons de geschiedenis over het agrarisch gebruik van de natuur? De ongekorte, geannoteerde versie van Hoofdstuk III van De Hoofdige Boer inventiever dan ooit – Verantwoording werkzaamheden fase II juni 2023
- PU De Grote Droogte van de IJsselvallei – De IJssel als levensader In: Atlas Cleantech Regio blz. 26 (Deventer [Cleantech Regio] 2022 – i.s.m. Arjan Nienhuis en Nila Taminiau van het Waterschap Rijn en IJssel)
- PU Hoe diep zit de islamofobie ook ja juist bij links? Over moslimhaat ten gevolge van vervreemding van het eigen mentale landschap In: Nieuwwij 11 januari 2021 – zie link: https://www.nieuwwij.nl/
opinie/hoe-diep-zit-de- islamofobie-ook-ja-juist-bij- links/ - PU (Neo)kolonialisme, kapitalisme en de plundering van de natuur (In: Indies Tijdschrift – krities en onafhankelik nulnummer, Den Haag, oktober 2019)
- PU Tussen Doggersbank en ‘Drooglijn’ : naar een heroïek van de terugtocht (in De Nederlandse Boekengids nr. 2/2019, Amsterdam 2019)
- PU Verdreven voor de Atlantikwall – Ontruiming en afbraak van de Nederlandse kuststreek 1942 – 1945 Zwolle [W-Books] maart 2017 [samen met Geert-Jan Mellink en Peter Saal]
- PU Duitse delingen In: De Nederlandse Boekengids 5/2016 (Amsterdam oktober 2016)
- PU De Lage Landen en het hogere – Klimaatverandering in het Rijk van de oliekoopman, waterstaatsingenieur en de dominee In: Thijs Jansen en Merlijn van Hulst [red.], Onder de motorkap van de Modernisering – Essays voor Gabriël van den Brink Amsterdam (Boom bestuurskunde ) 2015
- PU Wat en hoe van het economisme (n.a.v. De Mythe van het economisme van Jesse Klaver) In: De Nederlandse Boekengids 2015/ 0 Amsterdam (Amsterdam University Press) oktober 2015
- PU Democratie, gelijkheid en markt in: De Gids oktober 2013
- PU De grote volksverhuizing. Effecten van de aanleg van de Atlantikwall in: Holland, historisch Tijdschrift, 45ste jaarjang nr. 2/ september 2013
- Democratie als permanente strijd Eindrapport voor een meerjarenprogramma over democratie i.o.v. het Haags Historisch Museum, mei 2013.
- PU De vinder weende van verwondering in: De Gids december 2012
- Berusting in en verzet tegen de Atlantikwall op Walcheren in: nieuwsbrief nr 2, zomer/ herfst vanwww.atlantikwallplatform.eu
- PU De vaart erin! Verkennend ontwerponderzoek naar de kansen voor goederentransport over water in verstedelijkte gebieden Zaltbommel/ Den Haag / Groningen [april] 2012 [samen met Arjan Nienhuis en Annet Ritsema]
- Stad zonder muren in een decennium van democratie en revolutie Korte Lezing voor de “Vrienden van de Hofvijver” in Pulchri Studio, Lange Voorhout 15, Den Haag op donderdag 20 oktober 2011 door Steven van Schuppen
- PU De Atlantikwall en de wateragenda van de 21e eeuw ; Amsterdam/ Den Haag ( in:www.atlantikwallplatform.eu); (december) 2011 [ i.s.m. Arjan Nienhuis]
- PU Afblazen Nederlands Historisch Museum blessing in disguise. Betrek het nabije buitenland bij de eigen geschiedenis; Rotterdam (in: Civis Mundi, zie www.civismundi.nl) juni 2011
- www.atlantikwallplatform.eu. Internationale website over de Atlantikwall, een linie die tussen 1942 en 1945 onder de Duits bezetter werd gebouwd langs de westkust van het Europese continent (2010). Tweetalig: Nederlands – Engels (i.o.v. ministerie van VWS (programma Erfgoed van de Oorlog), i.s.m. o.m. Arjan Nienhuis, Maarten Peters, Paul Dijkstra, Michiel Hegener, Ilse Kaldenbach, Vladimir Mars, Joanne Heyink Leestemaker, Francisca Tausk en Casper van Schuppen)
- PU en www.destadgeschonden.nl. De stad geschonden. Den Haag in de Tweede Wereldoorlog in 4 mobiele wandelingen. Den Haag 1940-45 / 2.0 (Den Haag 2010, i.o.v. Haags Historisch Museum en i.s.m. City Works/ Joanne Heyink Leestemaker en Waag Society/ 7 scenes: www.7scenes.com)
- PU Stedelijke transformaties. Hoofdstuk 10 in: Roel During en André van der Zande, Erfgoed en ruimtelijke planning (Den Haag [SDU] 2009) [samen met Tom Bloemers]
- PU Atlas landschap van de Koude Oorlog. Veluwe en IJssel. (Den Haag [Open Kaart] 2009 [ met Maarten Peters, Arjan Nienhuis, Rob Beerkens, Ingrid Overkamp en Michiel Hegener]
- Πολλα τα δεινα Enkele overwegingen bij de Groene deltawerken van de 21e eeuw. (Bijdrage van steven van Schuppen aan de Thijs Kramerlezing 22 februari 2008 Koorkerk Middelburg) http://www.dethijskramerlezing.nl/StevenvanSchuppen.pdf
- PU “Afhankelijk van de legenda kan kortom alles een kaart zijn” : proeve van een culturele cartografie voor de regio Groningen-Assen (Amsterdam [Architectura & Natura], 2008) [met Marcel Möhring, Christoph Fink, Harry de Wit, Hans van der Markt, Felix Villanueva en Jeroen Barendse]
- De Tapes. Audiotours routes via de satelliet door de multi-etnische wijken Transvaal in Den Haag en de Afrikaanderwijk in Rotterdam (Rotterdam [Stichting verhalen van leven en dood] 2008)www.detapes.nl [met Dick de Ruyter, Michael Bas, Alice Fortes, Katja van der Sandt, Hans Wessels]
- PU Onland en Geestgrond. Het mentale landschap in de ruimtelijke orde van de Lage Landen(Amsterdam [SUN], 2007)
- PU Historische atlas van Den Haag: van Hofvijver tot Hoftoren (Amsterdam [SUN, i.s.m. Haags Historisch Museum], 2006)
- PU Oude Rijn doet nieuwe zaken (Den Haag [provincie Zuid-Holland i.h.k.v. Belvedere], 2006) [samen met Steven Slabbers, Wijnand Bouw, Stijn Koole en Mieke Bosse]
- PU De Atlantikwall. Omstreden erfgoed van Rijnmond tot IJmond (Den Haag [Open Kaart], 2005) [met Maarten Peters, Gerjanne Beumer, Duzan Doepel en Arjan Nienhuis]
- PU De langste stad : Van Het Zwin tot de Slufter. Reis langs het verblijfsrecreatief erfgoed van de Nederlandse kust (Den Haag [Open Kaart], 2005) [met Vladimir Mars, Gerjanne Beumer, Bart Bomas, Duzan Doepel, Jan de Graaf en Arjan Nienhuis]
- PU De stem van het water. Essay in: Adriaan Geuze en Fred M. Feddes, Polders!: Gedicht Nederland.Uitgave t.g.v. de tweede Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam. Rotterdam 2005
- PU Noordzee. Cartografie van een wereldzee (Den Haag, 2004) [met Jeroen Barendse en Jan de Graaf]
- De stad waar je altijd buiten bent. De Twentse schaal als identiteit (Proeftuin Twente/ ontwerpteam netwerkstad, juni 2004) [met Rob Beerkens, Pieter Jannink en Sandra Schuit]
- PU Techniek, ruimte en cultuur – Geschiedenis en toekomst van een onderbelichte betrekking (In:Stedebouw & ruimtelijke ordening; vol. 85 (2004), afl. 2, pag. 20-25 (6) / 2004)
- PU Nieuwe kaarten (In: Stedebouw & ruimteljke ordening / Nederlands Instituut voor Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting / 2002) [met Jan de Graaf]
- PU De Rede van Texel (In: Stedebouw & ruimtelijke ordening; vol. 82 (2001), afl. 5, pag. 8-11 (4) / 2001)
- PU GroenLinks : een optimistisch zelfbeeld als substituut voor geschiedschrijving (In: Onvoltooid verleden; afl. 7 (nov), pag. 45-50 / 1999)
- PU Monumenten van het einde = Monuments of the end = Monumente einer Endzeit = Monuments d’un fin (Heerlen [DSM-kalender voor het laatste jaar van de 20e eeuw] 1998)
- PU The Implantation of the Social-Democratic Labour Party in the Netherlands, 1894-1913 (In:Tijdschrift voor sociale geschiedenis; vol. 18 (1992), afl. 2-2, pag. 313-332 (20) / 1992) [samen met Henny Buiting]
- PU Op weg : 4000 jaar Nederlandse wegen (Den Haag, 1987) [met Tom van der Meer]
- PU De SDAP en de kiesrechtstrijd : de ontwikkeling van de Nederlandse sociaal-democratie 1894-1913 (Amsterdam [Van Gennep] 1981 [met Tom van der Meer en Sjoerd Veen]